نقد مضمون و ساختار شعر سید قطب

thesis
abstract

در این پایان نامه، اشعار سید قطب، در دو حوزه مضمون و ساختار، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در حیطه محتوا و مضمون، ابتدا به مضامین رمانتیکی در شعر وی پرداخته شده است که غزل و اشعار عاشقانه، مهم ترین درون مایه رمانتیکی در شعر او را تشکیل می دهد؛ البته غزل عرفانی، یکی از مهم ترین ویژگی های غزل اوست؛ این نوعِ از غزل، بیشتر به دلیل تأثیرپذیری شاعر از سرایندگان مشرق زمین به ویژه حافظ شیرازی است. موضوعات دیگری همچون وصف طبیعت، اندوه، غربت، نوستالژی دوری از وطن، خاطرات دوران کودکی و ...، از دیگر درون مایه های رمانتیکی در اشعار «سید» بوده که مورد بررسی قرار گرفته است. مضامین سیاسی، از دیگر مضامین شعری «سید» است که البته، محتوای پایداری و مقاومت در آنها، جلوه خاصّی به اشعارش داده است. پرداختن به موضوع فلسطین، تشویق به مبارزه و جهاد، توصیف جنایت ها، عشق به وطن، وصف شهادت ها و ...، مهم ترین مضامین شعر پایداری در سروده های سید قطب است. ژرف اندیشی و سرودن اشعار تأملی، از دیگر درون مایه های شعری اوست؛ سرگشتگی روحی و روانی «سید» در دوران جوانی و پیش از برخورداری از اندیشه های قرآنی، از مسائلی است که تأثیر مستقیم آن را در اشعار وی نیز مشاهده می کنیم؛ در این گونه اشعار، تأثیرپذیری شاعر از افکار خیام، روشن و ملموس است. علاوه بر موارد یاد شده، مضامین اجتماعی و انسانی به ویژه مرثیه سرایی، تأثیر از اندیشه های عقّاد، و وارد شدن در شعر و ادب کودک، از دیگر مضامین شعری سید قطب بوده که مورد واکاوی قرار گرفته است. در زمینه ساختار نیز، موضوع قابل توجّه در آن، بینامتنی شاعر از قرآن کریم است که به اشعارش، معنویت خاصی بخشیده است. بررسی قالب های شعری، بررسی صور خیال و نیز پرداختن به پاره ای آرایه های بدیعی در اشعار «سید»، از دیگر مباحث مطرح شده در این قسمت است. به طور کلی در یک ارزیابی جامع از شعر سید قطب، می توان گفت که سروده های وی در محدوده سال 1930م تا 1938م، مستحکم تر و زیباتر سروده شده است؛ اما قصائد آغازین وی، از انسجام لازم برخوردار نیست و در پاره ای مواقع، شاهد بی نظمی در اوزان آنها می باشیم. شاعر در بیشتر مضامین خود، مقلّد است؛ ولی نوآوری هایی نیز در حوزه محتوا و ساختار، در شعرش به چشم می خورد.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

نگاهی به مراحل و ویژگی های نقد ادبی سید قطب

سید قطب یکی از پیشگامان عرصه ادبی معاصر عربی می باشد که درصف نخستین نسل ناقدانی قرار می گیرد که بعد از نسل پیشگامان (جیل الرواد) ادبیات نوین عربی پای در عرصه نقد ادبی و ادبیات نهادند، وی دارای سه مرحله نقدی است که هر کدام دارای ویژگی های خاص خود می باشند و دارای اشتراکات و اختلافاتی با هم هستند، این مراحل عبارتند از: 1- مرحله همراه عقاد 2- مرحله دعوت به اد...

full text

الاغتراب ومظاهره فی شعر سید قطب (دراسة وتـحلیل)

إنّ مظاهر الـحزن والقلق وفقدان التوازن الفکری والاجتماعی، هی تجلیّات مختلفة للشعور الاغترابی لدی الإنسان. فالشاعر العربی الـمعاصر کإنسانٍ مثقّف وذی عواطف جیاشة، سواء عاش فی ظلّ الاستعمار أو فی ظلّ أنظمة مصادرة للحریّة یعانی من کلّ أنواع الضیاع والغربة، فیفقد حینئذٍ إنسانیّته ویصبح عاجزاً عن التواصل مع الـمجتمع ومع ذاته الـمنسیّة. سید قطب باعتباره مفکّراً من أکبر الـمفکرّین والأدباء النابهین فی زمننا الـمعاصر،...

full text

نقد و بررسی نقش سیاق در روش تفسیری سید قطب

فهم صحیح کلام خداوند نیازمند نگاه همه جانبه مفسر قرآن به اعاد و زوایاى پیدا و پنهان این سخن آسمانى است، و مفسر موفق کسى است که با چنین نگاهى به سوى قرآن برود و ابزارهاى مختلف کلامى و بیانى را در این راه به خدمت گیرد. یکى از مهم ترین این ابزارها «سیاق» است. سیاق به عنوان دلیلى متین چون سایه در پى کلام است و از آن جدایى ناپذیر است و به دلیل همین عدم انفکاک، در رابطه با آیات قرآن گونه اى از روش تف...

full text

نقد رویکرد سید قطب به عامل شخصیت‌بخش سوره‌های قرآن

یکی از مباحث مهم در زمینه شناخت سوره‌های قرآن، شخصیت مستقل آنهاست؛ بدان معنا که از لحاظ درونی کاملاً منسجم و از لحاظ بیرونی متمایز از دیگر سوره‌هاست. شاید بتوان گفت سید قطب اولین مفسری است که در این زمینه تلاش درخور توجهی به انجام رسانده و توانسته است شخصیت منسجم و متمایز هر سوره را تا حدودی نمایان سازد، اما در متن‌کاوی عبارات وی مشخص شد که تلاش وی از ضعف‌هایی نیز برخوردار است؛ چه آنکه مشخص نکرد...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023